طبق در حقیقت عضوی از سیستم تعلیق خودرو به‌حساب می‌آید. طبق خودرو قطعه ای فلزی است که در دو سر دارای بوشهای محوری است که از یک سو به قطعات متحرک سیستم تعلیق و از سمت دیگر به شاسی خودرو متصل می گردد و نقش اتصال شاسی به قطعات سیستم تعلیق را بر عهده دارد. طبق‌‌ها وظیفه دارند نیروهای عرضی که از سمت جاده به شاسی خودرو وارد می‌شود را خنثی و یا کم‌زور کنند. این کار از طریق انتقال نیروی از طبق به سگدست و بعدازآن به میل موج گیر اتفاق می‌افتد و درنهایت نیروی دمپ‌شده به شاسی منتقل می‌شود.
دلیل A شکل بودن طبق که به اصطلاح به آن حالت جناغی می‌گویند این است که اتصال به شاسی همیشه از دو ناحیه صورت می‌گیرد. اگر شکل A را در نظر بگیرید، سربالای آن به سیستم تعلیق و دو سرپایین آن به شاسی خودرو متصل می‌شوند. این مسئله از دید مکانیکی هم استحکام بیشتری ایجاد می‌کند و هم درنهایت باعث تقسیم فشارهای وارده بین دو خروجی می‌شود.
سازندگان خودرو با توجه به نوع سیستم تعلیق هر خودرو از طبق های مختلفی استفاده می کنند و بنابراین ممکن است در هر دو محور خودرو و یا تنها در یکی از محورهای خودرو از طبق استفاده شود. البته ممکن است بر حسب سیستم تعلیق مورد استفاده در خودرو آن وسیله نقلیه فاقد چنین قطعه ای باشد. محل قرارگیری طبق ها نیز ممکن است در نیمه بالا و یا نیمه پایین چرخ وسیله نقلیه باشد که بنا بر محل قرارگیری به آن طبق بالا یا طبق پایین گفته می شود. امروز با گسترش استفاده از سیستم فنر و کمک فنر یکپارچه استفاده از طبق بالا کاهش پیدا کرده و اکثر خودروهای امروزی طبق پایین هستند. همچنین محل اتصالات طبق ها دارای بوش هایی است که وظیفه اتصال طبق به شاسی بر عهده آنهاست.
ازآنجایی‌که طبق به‌وسیله دو بوش و پیچ و مهره متصل می‌شود، اولین و رایج‌ترین ایرادی که ممکن است پیدا کند، آسیب دیدن بوش (بوش طبق) است. این آسیب‌دیدگی می‌تواند نشانه‌ای مثل شکستگی یا تاب برداشتن باشد که درهرصورت باعث ایجاد سروصدا در تق‌تق کردن در جلوبندی می‌شود.
معمولاً رانندگان از آنجایی که عملکرد طبق به صورت مستقیم رابطه با آنها ندارد به صورت از خرابی آن آگاه نمی شوند. اما بعضاً طرح مواردی همچون بروز صدای تق تق در دست اندازها و یا صدای جیر جیر که ممکن است بر اثر حرکت طبق و تماس سایشی آن با شاسی باشد می تواند نشانه از خرابی طبق باشد.
یکی از دیگر از نشانه های خرابی طیق را باید در انحراف شدید زوایای کمبر و کستر چرخ ها و کج شدن طبق جستجو کرد. این مورد با مشاهده چرخ ها و عدم همراستای آنها قابل تشخیص است.
طبق ها معمولاً از دو ناحیه بوش و سیبک خرابی بیشتر دارند چرا که این دو قسمت فشارهای وارد از جاده را کنترل می کند و بنابراین بنابر شرایط جاده و نحوه رانندگی در معرض آسیب بیشتری هستند. همچنین برخورد چرخ ها با پستی و بلندی های جاده می تواند باعث کج شدن طبق خودرو شود.
بررسی وضعیت بوش ها از لحاظ لهیدگی یا پارگی بوش پلاستیکی آنها نیز برای اطمینان از صحت عملکرد طبق توصیه می شود. همچنین در بعضی موارد پارگی گردگیر سیبک یا اشکال در ساختار خود آن موجب ایراد در عملکرد طبق خواهد شد. بیرون زدگی بوش ها نیز یکی دیگر از اشکالاتی است که ممکن است در این قطعه مهم سیستم تعلیق خودرو به آن برخورد داشته باشید.
دلایل خرابی طبق
اگر با سرعت‌بالا روی دست‌انداز بروید، اگر با شتاب در چاله بیافتید، اگر رانندگی غیراصولی انجام دهید و هر کار دیگری که خارج از اصول صحیح رانندگی است انجام دهید، می‌تواند برای سیستم جلوبندی و به‌خصوص طبق و پلوس تهدید به‌حساب بیاید. طبق درواقع سپر بلای جلوبندی است. اگر هر فشاری به سیستم وارد شود، توسط طبق دفع می‌شود اما اگر فشار بیش‌ازحد مجاز باشد، طبق آسیب‌دیده و ممکن است ببرد. بریده شدن طبق از آن دسته اتفاقاتی است که اگر در هرجایی برای خودرو بیافتد، توان حرکت را از آن گرفته و تنها راه حمل آن تا تعمیرگاه بکسل خواهد بود.
طبق اصل را چگونه تشخیص دهیم؟
طبق هر چند در ظاهر قطعه ساده‌ای است اما استحکام، طراحی و ساخت آن تاثیر زیادی در کارکرد درست خودرو و دوام قطعات جلوبندی دارد.
تشخیص طبق اصل و غیر اصلی برای خریداران و حتی تعمیرکاران تقریبا غیر ممکن است و به همین دلیل باید این قطعه را از فروشنده مطمئن خریداری کنید تا از خسارات بعدی در امان باشید.
دیدگاه خود را بنویسید