شاتون چیست و چه نقشی در ساختار خودرو دارد؟
حرکت ماشین به طور کلی به دو نوع رفت و برگشتی و چرخشی تقسیم می‌شود. اما آنچه قابل رویت است همان حرکت چرخشی چرخ‌ها است. حرکت ایجاد شده در موتور که حاصل احتراق داخل سیلندرها است رفت و برگشتی بوده و این نوع حرکت از راه شاتون به میل‌لنگ انتقال می‌یابد. نوع خاص طراحی میل‌لنگ باعث تبدیل حرکت رفت و برگشتی به حرکت دورانی خواهد شد و بنابراین اگر شاتون خراب بشود حرکت دورانی ایجاد نمی‌شود.
ساختار شاتون
در ساختار شاتون سه بخش مجزا وجود دارد:
سر یا یاتاقان کوچک
این سر شاتون به وسیله گژن پین با پیستون در تماس است و با ساق شاتون یک تکه می‌باشد. در داخل سر کوچک که به نوعی یاتاقان هم هست یک بوش از جنس مس یا برنج قرار گرفته است که در اثر تماس با گژن پین از سایش سطح داخلی یاتاقان جلوگیری می‌کند.
بدنه شاتون
عامل انتقال ضربات پیستون به سر بزرگ شاتون است.
سر بزرگ
سر بزرگ شاتون به وسیله لنگ به میل‌لنگ متصل است و عامل انتقال حرکت عمودی پیستون است. سر بزرگ در دو تکه طراحی شده است و به کمک پیچ و مهره به میل‌لنگ متصل می‌باشد. گاهی هم هر دو سر شاتون یکپارچه است.
چرا خودرو شاتون می‌زند؟
شاتون نیز ممکن است مانند هر قطعه دیگری بعد از مدتی خراب بشود. خراب شدن شاتون باعث عملکرد نادرست موتور و ماشین خواهد شد. در ادامه مطلب به بررسی دلایل شاتون زدن ماشین خواهیم پرداخت:
شاتون
تصادف شدید:
با توجه به لزوم استحکام بالا، شاتون از جنس فولاد ساخته می‌شود و بنابراین در هنگام تصادف به ویژه در حالت برخورد از جلو ممکن است شکسته شده و کارکرد خود را از دست بدهد. به همین دلیل بهتر است هنگام برخوردهای هر چند جزئی از سلامت شاتون اطمینان حاصل کرد.
ایجاد ضربات شدید در پیستون:
احتراق غیر عادی در محفظه سیلندر باعث افزایش شدت ضربات وارده از پیستون به شاتون می‌شود و این شدت ضربات به تدریج و یا ناگهانی باعث خرابی شاتون خواهد شد.
فرسوده شدن یاتاقان:
فرسودگی یاتاقان و یا استفاده از یاتاقان نامرغوب باعث ضعف عمکلرد شاتون می‌شود.
روغن‌کاری اشتباه اجزای شاتون:
اگر پیستون خشک کار کند در شاتون ایجاد فشار کرده و همین مسئله سبب فرسوده شدن شاتون خواهد شد.
فرورفتن ماشین در آب:
در این حالت یعنی هنگامی که موتور پر از آب بشود قفل هیدرولیک رخ می‌دهد و با استارت زدن شاتون کاملاً خم شده و شکسته می‌شود. بنابراین وقتی ماشین درون آب فرورفته است به هیچ وجه نباید استارت بزنید.
دور بالای موتور:
رانندگی با دور بالا باعث افزایش سرعت پیستون و شکستگی شاتون خواهد شد. بعضی خودروها در دور بالای موتور هشدار داده و با مصرف مقدار زیادی سوخت باعث کاهش فشارهای وارده به قطعات خواهند شد.
تقویت کردن موتور، تنظیم غیر اصولی شاتون، استفاده از دتده معکوس در سرعت بالا نیز از جمله عواملی هستند که باعث خرابی شاتون می‌شوند.
دیدگاه خود را بنویسید