فیلر زدن نیز تنظیم یکی از انواع این لقی‌هاست که در صورت عدم تنظیم استاندارد، منجر به بد کارکردن موتور، ریپ زدن، افزایش مصرف سوخت، کاهش عمر موتور، ساییدگی اجزای سرسیلندر و برخی اشکالات دیگر خواهد شد. در ادامه مطلب می‌خواهیم ببینیم که فیلرگیری چیست و چه کاربردی دارد؟ بنابراین اگر می‌خواهید با مبحث فیلر زدن بیشتر آشنا شوید.
فیلر چیست؟
پیش از آنکه به سراغ مبحث فیلرگیری برویم ابتدا باید ببینیم که خود فیلر به چه معناست. کلمه feeler به یک ابزار مکانیکی شامل ورقه‌های نازک فلزی گفته می‌شود که هر کدام از این ورقه‌ها ضخامت مشخصی دارند و می‌توان با استفاده از آن‌ها میزان فاصله بین اجزای داخلی موتور را به طور نسبتا دقیق سنجید.
فیلرگیری چیست؟
حالا که با ابزار فیلر آشنا شدید، می‌توان دقیق‌تر در رابطه با عملیات فیلرگیری صحبت کرد. اگر با اجزای سرسیلندر آشنا باشید، می‌دانید که سوپاپ‌های نصب‌شده روی سرسیلندر توسط بادامک‌های میل‌سوپاپ به طور مدام باز و بسته می‌شوند. حال امکان دارد که بادامک‌ها به صورت مستقیم روی استکانی سرِ سوپاپ ضربه وارد کنند و یا به طور غیرمستقیم با انگشتی یا اسبک نصب‌شده روی سرسیلندر در ارتباط باشند.
اسبک‌ها قطعات فلزی هستند که از یک طرف با بادامک‌های میل‌سوپاپ در ارتباطند و در سمت دیگر با سوپاپ تماس پیدا می‌کنند. به منظور آنکه عملیات تایمینگ موتور به نحو دقیق و کامل صورت پذیرد، باید یک میزان لقی استاندارد بین سر سوپاپ تا انتهای اسبک در نظر گرفته شود؛ چراکه در زمان سرد بودن موتور، فاصله میان این دو به دلیل انبساط دمایی نسبت به زمانی که موتور کاملا گرم است، متفاوت خواهد بود. بنابراین درصورتی‌که لقی بین سر سوپاپ و اسبک به طور استاندارد تنظیم نشود، زمان باز و بسته شدن سوپاپ‌ها یا میزان حرکت این قطعات نسبت به حالت استاندارد تفاوت پیدا خواهد کرد. بنابراین ممکن است عملیات چهارگانه مکش، تراکم، انفجار و تخلیه سیلندر دچار خدشه شود. در این حالت ضمن آنکه سروصدای موتور بیشتر خواهد شد، توان پیشرانه، کشش خودرو و مصرف سوخت نیز تحت تاثیر منفی قرار خواهد گرفت.
به همین دلیل است که خودروهای دارای اسبک غیرهیدرولیک در فواصل زمانی مختلف نیاز به فیلرگیری پیدا می‌کنند. البته امروزه عملیات فیلرگیری به صورت خودکار از طریق تایپیت‌های هیدرولیک انجام می‌شود و خودروهای جدید دیگر نیازی به فیلرگیری ندارند. اما همچنان ماشین‌های قدیمی‌تر مثل پیکان و پرایدهای تولید شده در قبل از دهه ۹۰ به فیلرگیری نیازمند هستند.
روش فیلرگیری
اصولا روش فیلرگیری بر حسب نوع موتور می‌تواند متفاوت باشد، اما اگر بخواهیم به طور کلی به این قضیه اشاره کنیم، باید گفت که ابتدا لازم است سوپاپ‌های خانه شماره ۱ را در یک موتور چهار سیلندر نظیر موتور پراید، به حالت قیچی درآورد. وضعیت قیچی به زمانی گفته می‌شود که سوپاپ دود سیلندر شماره ۱ کاملا بسته باشد و سوپاپ هوای مقابل آن در آستانه باز شدن قرار داشته باشد. در این حالت می‌شود گفت که خانه شماره یک در وضعیت قیچی قرار دارد و سپس می‌توان به فیلرگیری سوپاپ‌های خانه شماره ۴ و همچنین سوپاپ هوای سیلندر شماره ۳ و دود خانه شماره دو پرداخت. برای فیلرگیری سایر سوپاپ‌های باقیمانده نیز باید به صورت برعکس ابتدا سیلندر شماره ۴ را به حالت قیچی درآورد و همین فرآیند را روی سوپاپ‌های سیلندر شماره یک و دیگر سوپاپ‌های خانه شماره ۲ و ۳ انجام داد.
علائم فیلر گیری نامناسب
اگر فیلر سوپاپ مشکل داشته باشد، دو حالت پیش خواهد آمد؛ حالتی که فیلر بیش از حد شل باشد، سروصدایی شبیه به چیک چیک از سرسیلندر شنیده می‌شود و راندمان موتور پایین می‌آید. در حالت کم بودن لقی یا به‌اصطلاح سفت بودن فیلر نیز استهلاک قطعاتی مثل میل‌سوپاپ و سوپاپ‌ها افزایش پیدا خواهد کرد و درنتیجه عمر مفید قطعات سرسیلندر پایین خواهد آمد. همچنین راندمان موتور نیز تحت تأثیر منفی قرار خواهد گرفت.
در پایان مقاله « فیلرگیری چیست و چه کاربردی دارد؟ » لازم است یادآوری کنیم که اکثر خودروهای جدید مجهز به تایپیت هیدرولیک‌های اتومات هستند و نیازی به فیلرگیری ندارند، اما خودروهای قدیمی‌تر مثل پرایدهای تولید شده در سال‌های قبل از دهه ۹۰ ، پیکان، پژو آردی و… جهت کاهش سروصدای موتور و بهبود راندمان نیاز دارند تا در فواصل زمانی نه‌چندان طولانی مورد فیلرگیری قرار بگیرند. بنابراین توصیه می‌کنیم که حتما مبحث فیلرگیری این موتورها را جدی بگیرید تا اتومبیل شما بازده فنی بهتر، سروصدای کمتر و مصرف سوخت مناسب‌تری داشته باشد.
دیدگاه خود را بنویسید