سیستم کنترل حرکت در شیب DAC

DAC مخفف عبارت Downhill Assist Control است که به راننده کمک می‌کند تا بدون درگیر کردن ترمز خودرو، در سراشیبی‌های تند و جاده‌های لغزنده سرعت خود را ثابت نگه داشته و با پایداری و کنترل کامل به مسیر خود ادامه دهد. مطمئنا در جاده‌های پر فراز و نشیب اگر سطح جاده بیش از حد لغزنده بوده یا اگر راننده از مهارت کافی برخوردار نباشد ممکن است حوادث جبران ناپذیری رخ دهد. این در حالیست که اگر خودرو شما به سیستم کنترل حرکت در شیب مجهز باشد، دیگر لازم نیست در سراشیبی شدید یا جاده‌های ناهموار با ترمزهای مکرر سرعت وسیله نقلیه خودر را کنترل نمایید.

فعال شدن سیستم DAC در خودروهای مختلف به دو روش متفاوت انجام می‌شود؛ اغلب خودروهای مدرن پس از  قرار گرفتن در سرازیری‌های شدید، با تکیه بر اطلاعات ارسال شده از سنسورهای موجود در چرخ‌ها و کامپیوتر مرکزی خودرو(ECU) ، وضعیت موجود را تشخیص داده و سیستم DAC را فعال خواهند کرد، اما در خودروهایی همچون تویوتا RAV 4 این سیستم باید پیش از ورود به چنین جاده‌هایی به صورت دستی و با فشردن دکمه مخصوص فعال گردند. از جمله خودروهای مطرحی که به سیستم DAC مجهز هستند می‌توان به کیا سورنتو، هیوندای ix35، هیوندای ix45، تویوتا لندکروزر، لکسوس RX350، مرسدس بنز ML، کیا اسپورتیج، هیوندای ix35، هیوندای ix45، ب ‌ام ‌و X3، ب‌ ام ‌و X1 و میتسوبیشی ASX اشاره کرد  

نحوه عملکرد سیستم DAC

پس از قرار گرفتن خودرو در یک شیب تند، سیستم DAC فعال شده و میزان دقیق فشار هیدرولیکی ترمز برای اعمال به هر چرخ را محاسبه می‌کند؛ در صورتی که فشار هیدرولیکی در این فرایند کاهش یابد، ECU خودرو سیگنال‌هایی به دلیل این تغییر فشار دریافت خواهد کرد و بر همین اساس اقدام به فعال کردن پمپ ترمز خودرو جهت جبران کاهش فشار خواهد کرد.

در چنین موقعیت‌هایی در کنار کنترل مستمر سیستم DAC روی مجموعه ترمز، گیربکس خودرو نیز در سنگین‌ترین حالت ممکن قرار گرفته تا از سرعت خودرو کاسته شده و با سرعت نسبتا ثابت به مسیر خود در سرازیری ادامه دهد؛ در این میان تنها وظیفه راننده این است که کنترل فرمان را در دست گرفته و از زیبایی‌های جاده لذت ببرد!

در این میان سیستم DAC با کمک سامانه ESP (سیستم پایداری الکترونیکی) و EBD (تقسیم کننده الکترونیکی نیروی ترمز) از قفل شدن چرخ‌ها‌ یا انحراف خودرو جلوگیری کرده تا خودرو در ایمن‌ترین حالت ممکن، بر روی سرازیری حرکت ‌کند. در برخی از مواقع استفاده طولانی‌ مدت از این سیستم ممکن است باعث افزایش دمای مجموعه ترمز خودرو ‌شود؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود بلافاصله پس از پایان شیب با فشار دوباره دکمه DAC این سیستم را غیر فعال کرده و به رانندگی خود ادامه دهید.

سیستم کنترل حرکت در سربالایی HAC

HAC  یا همان سیستم کنترل حرکت در سربالایی مخفف عبارت HILL START ASSIST CONTROL است و می‌تواند از حرکت رو به عقب خودرو در سربالایی‌ها جلوگیری کند.

مطمئنا برایتان پیش آمده که در یک جاده کوهستانی یا حتی در خیابانی با شیب رو به بالا رانندگی کرده باشید؛ در این جاده‌ها اگر بخواهید پس از یک توقف کامل مجددا حرکت خود را آغاز کنید، خودرو شما در اغلب مواقع به سمت عقب کشیده شده و رانندگی را برایتان سخت خواهد کرد. در این مواقع اگر خودرو شما فاقد سیستم HAC باشد، ممکن است با افراد یا ماشین‌هایی که در پشت خودرو قرار دارند، برخورد کرده و خسارات فراوانی را بوجود بیاورید.

در چنین مواردی جای خالی یک سیستمی امنیتی همچون HAC که از حرکت رو به عقب خودرو جلوگیری کند، به شدت حس می‌شود. برخلاف سیستم DAC که مسئولیت کنترل حرکات خودرو در سرازیری‌ها را بر عهده دارد، سیستم HAC به شما کمک می‌کند تا پس از ایست کامل در یک سربالایی، زمانی که قصد حرکت مجدد دارید بتوانید بدون هیچ مشکلی به مسیر خود ادامه دهید.

نحوه عملکرد سیستم HAC

با فعال شدن سیستم HAC سنسورهای قرار گرفته در چرخ‌های خودرو، پس از تشخیص حرکت رو به عقب و یا لغزش خودرو فعال شده و با محاسبه میزان فشار ترمز لازم جهت جلوگیری از لغزش، به آرامی فشار ترمز را به چرخ‌ها اعمال کرده و از حرکت رو به عقب اتومبیل جلوگیری می‌نماید.

حتی در صورتی که شما پدال ترمز را رها کنید، این سیستم همچنان از نیروی ترمز استفاده کرده و اجازه نمی‌دهد خودرو به سمت عقب برود. سیستم HAC تا زمانی که اقدام به فشار دادن پدال گاز نکنید همچنان فعال باقی مانده و خودرو را ثابت نگه می‌دارد؛ البته در برخی از خودروها سیستم کنترل حرکت در سربالایی تنها طی مدت زمانی بین 2 تا 3 ثانیه قادر به ثابت نگه داشتن خودرو بوده و پس از این مدت به طور کاملا خودکار غیرفعال خواهد شد.

در نهایت پس از طی  شدن مدت زمان تعیین شده یا فشردن پدال گاز، این سیستم غیر فعال خواهد شد و خودرو بدون جابه‌جایی رو به عقب، حرکت خود را آغاز می‌کند. در گذشته HAC اغلب روی خودروهای شاسی بلند نصب می‌شد، اما اکنون می‌توان سدان‌های فراوانی را نام برد که از سیستم کنترل حرکت در سربالایی بهره می‌برند. از جمله خودروهایی که به این سیستم مجهز هستند می‌توان به لکسوس IS300، جک S5، هیوندای سانتافه، تویوتا پرادو، کیا سراتو، ام وی ام X22، چری آریزو5، کیا سورنتو، هیوندای i20، ام جی GS، بسترن B30 و هیوندای سوناتا اشاره کرد

6 مورد ازمزایای استفاده از سیستم های ایمنی خودرو HAC و DAC

1- این سیستم ها موجب جلوگیری از تصادف در سراشیبی ها و سربالایی ها به دلیل لغزش خودرو می شوند.

2- این سیستم ها به نسبت ارزان قیمت هستند.

3- استفاده از این سیستم ها به منزله ی رانندگی با آرامش و بدون استرس است.

4- استفاده از این سیستم ها سبب افزایش عمر کلاچ خودرو می شوند.

5- این سیستم ها برای خودروهایی دارای سرنشین و یا بار زیاد، کاملا توصیه می شود.

6- این سیستم ها، تنها مناسب خودروهایی که دارای جعبه دنده ی دستی هستند، مناسب است.

بسیاری از واردکنندگان و فروشندگان در بازار داخلی، سیستم DAC را تحت عنوان «شیب‌سنج» معرفی می‌کنند که چندان صحیح نیست، زیرا سیستم شیب‌سنج، فقط زاویه شیب را اندازه‌گیری می‌کند و ربطی به نوع و عملکرد سیستم DAC یا همان کنترل فرود از سراشیبی ندارد. علاوه بر SUV‌هایی چون تویوتا لندکروزر، لکسس RX350، مرسدس بنز ML، کیا سورنتو و … خودروهایی مانند کیا اسپورتیج، هیوندای ix35، هیوندای ix45، تویوتا RAV4، ب‌ام‌و X3، ب‌ام‌و X1 و میتسوبیشی ASX نیز به این سامانه مجهز هستند که البته در بعضی از آنها به عنوان یک آپشن سفارشی شناخته می‌شود.

کلام آخر 

در یک جمع بندی کلی باید گفت که استفاده از سیستم‌های HAC و DAC می‌توانند فواید فراوانی را برای خودروها به همراه داشته باشد که از جمله آن‌ها می‌توان به جلوگیری از تصادفات و صوانح رانندگی، کاهش مصرف سوخت، افزایش آسایش و امنیت در رانندگی و افزایش طول عمر قطعات خودرو اشاره کرد؛ بنابراین به نظر می‌رسد چنین سیستم‌های امن و کارآمدی می‌توانند علاوه بر خودروهای شاسی بلند و آفرودی روی خودروهای سدان نیز تاثیر بسیار مثبتی داشته و امنیت بیشتری را برای خودرو و سرنشینان آن‌ به همراه داشته باشد.

برگرفته از سایت https://www.hamrah-mechanic.com/ و https://www.tasnimnews.com/